Rozwój małych gospodarstw 2025 – dotacje unijne dla rolników

Rozwój Małych Gospodarstw I.10.5 jest konkursem, który zastąpił popularny program Restrukturyzacja małych gospodarstw. Konkurs: Rozwój Małych Gospodarstw zakłada wsparcie dla małych gospodarstw o wartości ekonomicznej max 25 tys. euro. Ww. podmioty w wyniku realizacji ww. programu osiągną wzrost sprzedaży w zakresie wyprodukowanych lub przetworzonych produktów rolnych.

Wsparcie dotacyjne mogą otrzymać wszyscy rolnicy za wyjątkiem:

• hodowli zwierząt futerkowych, z wyjątkiem produkcji królików,
• hodowli zwierząt laboratoryjnych, psów, kotów rasowych, ryb akwariowych,
• produkcji sprzętu pszczelarskiego, maszyn, urządzeń wykorzystywanych na potrzeby gospodarki pasiecznej,
• gospodarstw, które nie osiągnęły sprzedaży w ciągu ostatniego roku w kwocie minimum 5000 zł brutto,
• gospodarstw, których wielkość przekracza 300 ha.

Rolnik biorący udział w Programie nie musi być ubezpieczony w KRUS. Nie jest również konieczne posiadanie ziemi na własność – wystarczy ją dzierżawić.

Podstawowym dokumentem, który składa się w ramach programu jest biznes plan przedstawiający przyszły rozwój przedsiębiorstwa. Dokument ten przedstawia koncepcję zmian w gospodarstwie, które pozwolą na wzrost wartości sprzedaży gospodarstwa/rolnika. W ramach przedmiotowego programu przyznaje się pomoc co do zasady na daną osobę i na określone gospodarstwo.

Program nie jest dla rolników którzy:

• nie planują prowadzić gospodarstwa rolnego w dłuższej perspektywie czasowej,
• nie są w stanie osiągnąć wymaganego przychodu w okresie trwałości,
• nie chcą dodatkowych zobowiązań w zakresie prowadzenia działalności rolnej.

Program jest dla rolników, którzy:

• planują rozwijać gospodarstwo rolne oraz planują zakup nowego sprzętu bądź infrastruktury,
• nie planują likwidacji gospodarstwa rolnego,
• są w stanie osiągnąć wymagany przychód w okresie trwałości.

Obowiązki Beneficjenta:

– realizacja założeń biznesplanu

– zwiększenie sprzedaży bądź produkcji rolnej powyżej 30 % w stosunku do wartości bazowych wskazanych w biznes planie

– utrzymanie realizowanych operacji

– wprowadzania produktów w ramach krótkiego łańcucha dostaw (KŁD, sprzedaż bezpośrednia).

W ramach programu będą preferowane projekty które: 

• zakładają realizację działań produkcyjnych przy wykorzystaniu systemów jakości
• zakładają udział w zorganizowanych formach współpracy i posiadanie związku z zakresem działalności objętej współpracą
• realizowane będą przez gospodarstwa zlokalizowane w strefach górskich oraz ONW specyficznych. (dotyczy wyłącznie obszarów, w których co najmniej 50 % użytków rolnych znajduje się powyżej 350 m n.p.m.).
• udział w szkoleniach związanych z zakresem operacji, które zostały przewidziane w biznes planie.
• zakładają preferencje dla kobiet prowadzących gospodarstwo rolne.

Definicja Beneficjenta:

• rolnik bądź posiadacz gospodarstwa rolnego o powierzchni ekonomicznej poniżej 25 tys. euro, który prowadzi w Polsce działalność oraz uzyskuje przychody z działalności gospodarczej na poziomie minimalnym.

Warunki dotacji:

• intensywność dofinansowania: 85 % kosztów operacji

Max wysokość dofinansowania: 120 tys. zł dla gospodarstw działających w tzw. krótkim łańcuchu oraz 100 tys. zł dla pozostałych rolników.

Na co można pozyskać dofinansowanie RMG ?

• Zakup nowych maszyn i urządzeń dostosowanych do obecnej lub planowanej produkcji rolnej, co pozwala zwiększyć efektywność i konkurencyjność Twojego gospodarstwa.
• Inwestycje budowlane, w tym budowa oraz modernizacja budynków gospodarczych i inwentarskich, które mogą wpłynąć na poprawę warunków przechowywania produktów rolnych lub hodowli zwierząt.
• Wyposażenie budynków gospodarczych i inwentarskich w nowoczesne rozwiązania technologiczne, umożliwiające optymalizację pracy i spełnienie najwyższych standardów.

Unijna dotacja dla rolników – ograniczenia:

• nie jest możliwa dotacja na zakup ziemi, zwierząt hodowlanych, plantacji wieloletnich, środków do produkcji rolnej, używanych maszyn bądź samochodów.
• parametry sprzętu, który nabędzie Wnioskodawca muszą być dostosowane do potrzeb gospodarstwa.

Definicja – krótkie łańcuchy dostaw (KŁD):

Krótkie Łańcuchy Dostaw (KŁD) to nowoczesne podejście w rolnictwie, którego celem jest maksymalne skrócenie drogi produktów rolnych od producenta do konsumenta finalnego. Dzięki temu modelowi:

• Ograniczona liczba pośredników, co obniża koszty transakcji i pozwala producentom uzyskać lepszą cenę za swoje produkty.
• Promocja lokalnych producentów, co wspiera rozwój regionalnych gospodarek i umożliwia konsumentom dostęp do świeżych, wysokiej jakości produktów.

Formy działania w ramach KŁD:

1. Rolniczy Handel Detaliczny (RHD) – sprzedaż produktów rolnych bezpośrednio konsumentom, np. na targowiskach czy w przydomowych sklepikach.
2. Sprzedaż bezpośrednia – umożliwia producentom sprzedaż produktów w miejscu wytwarzania, np. na terenie gospodarstwa rolnego.
3. Dostawy bezpośrednie – obejmują sprzedaż produktów lokalnym odbiorcom, takim jak restauracje, szkoły czy sklepy, bez udziału pośredników.

Korzyści z wdrażania KŁD:

• Zwiększenie dochodów rolników dzięki pominięciu marż narzucanych przez pośredników.
• Zapewnienie konsumentom dostępu do świeżej, lokalnej żywności.
• Wzrost świadomości ekologicznej i społecznej poprzez promowanie zrównoważonej konsumpcji.

Punktacja w ramach Programu RMG:

2 punkty – Szkolenia

1 punkt – Integrowana Produkcja Roślin (IPR)

4 punkty – Ekologia

Wymóg: co najmniej 50% powierzchni upraw musi być przeznaczone na rolnictwo ekologiczne. Jest to niezbędne, aby złożyć wniosek o płatność po uzyskaniu pozytywnej decyzji.

3 punkty – Grupy producenckie

Dotyczy uczestnictwa lub planowanego udziału w zorganizowanych formach współpracy. Twoja inwestycja wiąże się z zakresem działalności grupy producenckiej.

2 punkty – ONW (Obszary o Niepełnej Wartości Użytkowej)

Przysługują gospodarstwom, w których co najmniej 50% gruntów znajduje się na terenach:

• ONW typ górski
• ONW typ II

Punktów tych nie można zdobyć w ramach działań dodatkowych, wynikają one wyłącznie z lokalizacji gospodarstwa.

Główny warunek w okresie trwałości: osiągnięcie przychodu

Aby spełnić kryteria programu, małe gospodarstwa rolne muszą osiągnąć przychód w 3,4 oraz 5 roku po otrzymaniu dotacji na poziomie co najmniej 51 600 zł z gospodarstwa.

• Dokładna kwota zależy od wysokości wskaźnika ekonomicznej wielkości gospodarstwa (WEG) w momencie składania wniosku – im wyższy WEG, tym wyższy wymagany przychód. Przykładowo gospodarstwo rolne o wartości WEG 20 000 euro zobowiązane jest osiągnąć roczny przychód na poziomie 90 000 zł.
• Wymóg ten należy utrzymać przez okres rozpoczynający się dwa lata po wypłacie pierwszej raty, aż do zakończenia okresu rozliczeniowego, czyli przez kolejne trzy lata.

---

Jak udokumentować przychód ?

1. Faktury VAT, Faktury RR

• Jeśli sprzedajesz swoje produkty i dokumentujesz sprzedaż fakturami, będą one zaliczane do wymaganego przychodu.

2. Umowy kupna-sprzedaży

• Dokumentacja przychodu za pomocą umów kupna-sprzedaży, pod warunkiem, zapłaty za pomocą przelewu bankowego

3. Wydruk paragonu fiskalnego

• W przypadku gdy rejestrujesz sprzedaż za pomocą kasy fiskalnej.

4. Sprzedaż bezpośrednia

• Możesz sprzedawać swoje produkty bezpośrednio klientom końcowym (np. na targowiskach, przydrożnych stoiskach lub w gospodarstwie) albo do sklepów.
• Taka sprzedaż jest zwolniona z podatku do kwoty 100 000 zł rocznie, o ile:
  • zarejestrujesz Krótki Łańcuch Dostaw (KŁD).
  • prowadzisz ręcznie sporządzaną ewidencję sprzedaży, bez konieczności wystawiania paragonów.

---

Przykłady sprzedaży bezpośredniej:

• handel na targowiskach.
• sprzedaż przydrożna lub w przydomowym sklepie.
• transakcje realizowane na terenie gospodarstwa rolnego.

Dokumenty wymagane w przypadku realizacji inwestycji budowlanych:

Jeśli w ramach projektu zostały zaplanowane prace budowlane, niezbędne jest przedstawienie kosztorysu inwestorskiego. W przypadku gdy została zaplanowana budowa, wymagane jest pozwolenie na budowę wraz z projektem budowlanym.

Czas wypłaty środków w ramach Programu:

9-12 miesięcy od dnia złożenia wniosku.

Termin naboru:

II kwartał 2025

Inne dofinansowania z ARIMR w 2025 roku:

Pod koniec 2025 roku będzie można składać wnioski rolnicze w ramach Programu: Inwestycje w gospodarstwach rolnych w zakresie OZE i poprawy efektywności energetycznej. Pozwoli on pozyskać dotacje dla terenów wiejskich na zwiększenie wykorzystania energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych. Jak co roku, planowany jest również nabór wniosków w ramach programu: Młody Rolnik, który pozwoli uzyskać pieniadze dla młodych rolników na zakup narzędzi i pola.

Dofinansowania arimr – doradztwo

Interesuje Cię dotacja dla małych gospodarstw ? Nie wiesz jakie dotacje dla rolników będą jeszcze dostępne w 2025 roku ? Interesują Cię inne rodzaje dotacji unijnych ? Skontaktuj się z HBWA Consulting. Arimr dotacje to nasza specjalność!